Ngôi chùa Cầu trầm mặc tọa lạc giữa lòng phố cổ ven bờ sông Hoài thơ mộng từng khiến lưu luyến lòng người và là nguồn cảm hứng đối với không biết vô số tác giả sáng tác thơ ca, nhạc và họa. Với mỗi người ở Hội An, ngôi chùa này không những được xem như là một bằng chứng lịch sử văn hóa hơn thế nữa đây chính là biểu tượng những giá trị truyền thống nhất tồn tại hơn 400 năm đã đi qua ở đô thị cổ Hội An.

Chùa Cầu, theo đúng như tên chùa, là một ngôi chùa lâu đời tọa lạc trên cây cầu bắc ngang con lạch nhỏ chảy xuôi tới dòng sông Hoài. Chùa Cầu được các chủ thương Nhật Bản dựng lên vào đầu thế kỷ 17, vậy nên, cây cầu vẫn còn có tên khác chính là Chùa Nhật Bản. Ngôi chùa được xây dựng cùng với mục đích tâm linh nhiều hơn là yêu cầu di chuyển bình thường. Nguồn gốc chùa Cầu gắn với truyền thuyết quái thú Namazu, 1 quái vật dưới nước, trong tích truyện của Nhật đã gây ra thiên tai ví dụ như lụt lội, sóng thần, chính vì vậy cầu Chùa có thể hình thành cùng sự hy vọng được trấn giữ con quái thú nhằm giữ gìn sự an yên cho người dân địa phương.


Nét đẹp ấn tượng của Chùa Cầu Hội An (ảnh sưu tầm)

Tuy là một công trình do thương nhân Nhật Bản xây lên, thế nhưng kết cấu của chùa vẫn mang những nét phong cách đặc thù của Việt Nam. Thể hiện qua cấu trúc chính là một cầu ngói tức là cầu được lợp bằng ngói âm dương - đặc điểm đặc trưng trong kiến trúc truyền thống thuộc về người Việt. Bên cạnh ngói và trụ cầu bằng đá, hầu hết đại bộ phận chùa Cầu và cây cầu cũng đều xây dựng bằng gỗ, đã được sơn son cũng như trang trí với vô số hoa văn tinh xảo, tiêu biểu cho kiến trúc Việt Nam thể hiện qua hoa văn con rồng, thế nhưng đôi chỗ vẫn chút đôi nét Nhật Bản.

Nhìn tổng thể, ngôi chùa mang trong mình dáng cong cong mềm mại kết hợp với trụ cầu vắt qua lạch nước và nối với hai đầu cầu có 2 bức tượng thú vật làm từ gỗ đứng chầu: 1 đầu cầu là tượng hình con chó, phía bên kia thì là bức tượng con khỉ. Khá nhiều quan điểm về hai bức tượng này. Có quan điểm tin 2 bức tượng có thể là hai linh thú cổ của người Nhật, một quan điểm nữa cho là hai bức tượng có thể chứa dụng ý cho biết là cây cầu được xây khởi công từ năm Thân kéo dài tới năm Tuất. Cá biệt chính là chùa Cầu không thờ tượng Phật nhưng lại thờ vị thần bảo hộ xứ sở - Bắc Đế Trấn Võ, cùng với đức tin rằng thần có khả năng đem đến sự thuận lợi và sự ấm no bình an tới cho con người.

Cầu Chùa được Việt Nam trao chứng nhận là một Di tích lịch sử - Văn hóa cấp nhà nước không những vì giá trị về lĩnh vực niềm tin truyền thống và đặc điểm kiến trúc, mà công trình kiến trúc này còn mang những giá trị lịch sử to lớn, là bằng chứng cho 1 thời đã từng lớn mạnh của đô thị cổ Hội An. Ngoài việc việc chiêm ngưỡng các đặc điểm đặc thù phong cách kiến trúc cực kỳ độc đáo cùng nét đẹp cổ kính trầm mặc của chùa Cầu, du khách có dịp đến Hội An cũng nên một lần ghé qua địa chỉ làng gốm Thanh Hà tọa lạc bên sông Thu Bồn, để khám phá rõ hơn về những vẻ đẹp văn hóa đa dạng xứ Thanh Hà.